Je wilt een website online zetten en ziet termen als cPanel en Plesk overal terugkomen. Beide control panels maken webhosting beheerbaar, maar wat kun je er precies mee en welke keuze past bij jouw situatie?
Als expert op het gebied van hosting, domeinregistratie, VPS-servers, beveiliging en performance-optimalisatie leggen we bij AllesOverHosting.nl helder uit hoe webhosting met cPanel of Plesk werkt en wat je direct kunt doen om je site sneller en veiliger te maken.
Wat is cPanel en Plesk?
cPanel en Plesk zijn grafische control panels die het beheer van webhosting automatiseren. Ze geven je één plek voor e-mail, bestanden, databases, DNS en beveiligingsinstellingen.
Beide worden veel gebruikt door shared hosting, reseller hosting en VPS-aanbieders. Ze ondersteunen standaard taken zoals het aanmaken van e-mailaccounts, het installeren van SSL-certificaten en het beheren van databases.
Belangrijkste functionaliteiten
- Bestandsbeheer (FTP, file manager)
- Database beheer (MySQL, MariaDB, soms PostgreSQL)
- E-mailbeheer (accounts, forwarders, spamfilters)
- SSL/TLS certificaten en HTTPS
- DNS en domeinbeheer
- Backups en restore-opties
Hoe werkt webhosting met cPanel?
cPanel werkt vaak samen met WHM (WebHost Manager) voor server- en resellerbeheer. Voor eindgebruikers is cPanel de plek om je website-inhoud en instellingen te regelen.
Standaard zie je in cPanel een dashboard met iconen voor bestanden, databases, e-mail en domeinen. Veel hosts bieden ook AutoSSL en een one-click installer zoals Softaculous.
Stap-voor-stap: je eerste taken in cPanel
- Inloggen op cPanel met je gebruikersnaam en wachtwoord.
- Bestanden uploaden via File Manager of FTP (aanmaken FTP-account indien nodig).
- Database aanmaken via MySQL Databases en verbinding configureren in je CMS-configuratie.
- Een e-mailadres aanmaken via Email Accounts en MX-records controleren in DNS.
- SSL inschakelen via AutoSSL en HTTPS afdwingen met .htaccess of de Force HTTPS-optie.
Praktische tips voor cPanel
- Gebruik Backups->Download a Full Website Backup voordat je grote wijzigingen doorvoert.
- Activeer AutoSSL en controleer periodiek dat certificaten vernieuwd worden.
- Installeer WordPress via Softaculous en configureer security-plugins en caching.
Hoe werkt webhosting met Plesk?
Plesk heeft een vergelijkbare rol als cPanel maar een iets andere interface en extra ondersteuning voor Windows-servers. Plesk is modulair en werkt goed met extensies voor Git, Docker en Node.js.
Plesk richt zich op ontwikkelaars en agencies door integraties met CI/CD-tools en uitgebreide configuratie-opties voor PHP-versies per domein.
Stap-voor-stap: je eerste taken in Plesk
- Inloggen op Plesk en een abonnement/domein toevoegen.
- Bestanden uploaden via File Manager of configureren van Git-deployments.
- Database aanmaken via Databases en gebruikersrechten instellen.
- E-mailaccounts aanmaken en mailserver-instellingen controleren.
- Let’s Encrypt of ander SSL-certificaat inschakelen via Domains > SSL/TLS Certificates.
Praktische tips voor Plesk
- Gebruik Plesk Extensies zoals “Let’s Encrypt”, “ImunifyAV” en “Redis” voor extra performance en security.
- Schakel PHP-FPM per domein in voor betere PHP-prestaties.
- Gebruik Git of Docker integratie bij ontwikkelprojecten voor eenvoudige deployments.
Beveiliging en performance-optimalisatie
Ongeacht cPanel of Plesk blijven beveiliging en performance cruciaal. Een control panel helpt, maar je moet de juiste instellingen kiezen en regelmatig onderhoud uitvoeren.
Performance verbeter je met caching, een CDN, juiste PHP-instellingen en geoptimaliseerde afbeeldingen. Beveiliging versterk je met up-to-date software, sterke wachtwoorden en firewallregels.
Concrete beveiligings- en performance-acties
- Installeer en configureer een webapplication firewall (WAF) en activeer mod_security.
- Gebruik HTTP/2 of HTTP/3 als je host dat ondersteunt.
- Activeer server-side caching (Varnish, OPcache, Redis) en configureer page caching in je CMS.
- Gebruik een CDN (Cloudflare, Fastly) voor snelle contentdistributie en DDoS-bescherming.
- Plan automatische backups en test restores regelmatig.
VPS-servers en control panels
Als je website groeit, biedt een VPS meer controle en resources dan shared hosting. cPanel en Plesk zijn beide beschikbaar voor VPS, maar let op licentiekosten en resourcegebruik.
Op een VPS kun je ook kiezen voor managed control panels of volledig handmatig beheer. Managed panels besparen tijd, handmatig beheer geeft maximale performance en kostenbesparing als je ervaring hebt.
Wanneer overstappen naar een VPS?
- Als je regelmatig resource-limieten bereikt op shared hosting (CPU, geheugen, I/O).
- Als je root-toegang of specifieke serverconfiguraties nodig hebt (custom PHP-modules, Nginx als reverse proxy).
- Wanneer je meerdere sites wilt isoleren of hogere uptime en schaalbaarheid nodig hebt.
Domeinregistratie en DNSbeheer in het control panel
De meeste hosts bieden domeinregistratie en DNS-beheer naast cPanel/Plesk-functionaliteit. DNS-instellingen zet je eenvoudig in het control panel, maar weet waar je op moet letten.
Zorg dat je A-records, MX-records en CNAME’s correct staan en dat je TTL-instellingen slim kiest voor wijzigingen of caching.
Checklist voor DNS en domeinen
- Controleer of je nameservers naar je host verwijzen of naar een externe DNS-provider.
- Zet SPF, DKIM en DMARC op voor e-maildeliverability.
- Gebruik korte TTL bij migraties en langere TTL voor stabiele records.
Welke kies je: cPanel of Plesk?
De keuze hangt af van je stack, voorkeuren en het type project. cPanel is heel populair en gebruiksvriendelijk voor Linux-hosting, Plesk is veelzijdiger voor ontwikkelaars en ondersteunt Windows goed.
Kijk ook naar licentiekosten, extensies en de ondersteuning van je hostingprovider. Als experts adviseren we klanten op basis van performance-eisen en security needs.
- Kies cPanel als je een traditionele Linux-hostingervaring wilt met breed support en veel tutorials.
- Kies Plesk als je behoefte hebt aan ontwikkeltools, Docker/Git-integratie of Windows-compatibiliteit.
- Overweeg een VPS + beheer als je meer controle wil en bereid bent te investeren in beveiliging en monitoring.
Praktische tip: voordat je een migratie start, maak altijd een volledige backup en test die restore op een staging-omgeving om downtime en configuratiefouten te voorkomen.